Het antwoord op deze vraag staat deels in een artikel in het laatste Jason-Baken. Maar omdat een deel is weggevallen hier nog eens het hele verhaal. Daarom dus.
Abcoude-Amsterdam, 102e editie
Iedere tweede zaterdag van oktober wordt de roeiwedstrijd Abcoude-Amsterdam gevaren, al sinds 1911. In al die jaren is het maar een paar keer niet doorgegaan. In 2019 was de 102e aflevering. Deze wedstrijd wordt niet door zomaar een vereniging georganiseerd, maar door een heus Comité Voor Wherrywedstrijden. Dat, naast de lange geschiedenis, geeft natuurlijk heel veel status. Daar komt nog bij dat, de naam van het comité verraadt het al, je wordt geacht de twaalf kilometer in een wherrie te roeien. Tegenwoordig mag het ook in alle soorten C-boten, maar dat is een beetje laf. De echte die-hards kiezen voor boten die even oud zijn als de wedstrijd zelf: scheehouten vastebankenwherries. Meestal doen hierin alleen herenploegen mee, regelmatig ook mixed-bemanningen, maar slechts zelden damesploegen. In 2019 was dat anders.
Al een paar jaar vlogen er wat halfhartige uitdagingen over het water om een paar wherries met dames deel te laten nemen maar dat liep op niets uit. Totdat Sita afgelopen zomer simpelweg verklaarde dat ze ging starten. Al wat nodig was waren twee tegenstanders, want in het reglement staat dat als je met drie ploegen inschrijft (in een wherrie of C-boot) de deelname toegestaan is voor alle soorten bemanningen in incourante nummers. Gelukkig werden binnen de kortste keren drie tegenstanders gevonden, dus nu werd het serieus. Wat heel bijzonder was, was dat de meerderheid van de roeisters lid van Jason is of was:
Er is getraind, maar dat doet er niet veel toe. Sita, Monique en Annemarie hebben tijdens het oproeien (ook 12 km) een soort van seat-race gedaan waarna besloten is dat Sita ging sturen. De andere boten werden bij de start afgeladen. Een uurtje voor de start heeft Andrea nog even geleerd wat het is om op een vaste bank te roeien en hoe je veilig moet slippen. Zo moeilijk is het allemaal niet.
Na de start gingen Aleid en Caroline als een speer achter de eerste ploeg aan, Margot en Andrea. Het leek er op dat het een makkie voor ze ging worden, maar Cor liet niet toe dat de Harp voorbij zou komen, door de Reiger-dames flink op te jutten en de bochten heel scherp te nemen. De ploegen van Monique en Annemarie enerzijds en Annemieke en Rosemary anderzijds werden een beetje achtergelaten. Dit werd alleen maar erger omdat de motivatie om ‘niet ingehaald te willen worden’ respectievelijk ‘te willen inhalen’ in de kop van het veld leidde tot flink hard roeien. De overwegend meewaaiende wind maakte dat dit viel vol te houden.
In Ouderkerk aan de Amstel is een brug die zo smal is dat je moet slippen. Bij scheehouten wherries moeten je riemen er dan helemaal uit. Het netjes weer inleggen hierna is het lastigste. Na een paar halen is er weer een versmalling. Weer die riemen eruit en erin. Het is duidelijk dat dit goed geoefend moet worden, een aantal boten lag hier helemaal stil. Wel spannend, niet handig.
Voor veel competitieve roeisters volgde nu bekend terrein: Het traject van de Head, alleen was die nu niet afgesloten voor overig verkeer. De Grote Bocht is altijd al berucht, maar nu helemaal. Cor dook de binnenbocht in, waar een acht die vanuit Amsterdam aan was komen varen stil lag. Dat is altijd onverstandig, maar zeker als er een wedstrijd aankomt. Margot en Andrea werden in het gat tussen boot en wal gemanoeuvreerd. De baancommissaris riep nog: “uitwijken”, Cor ging ervan uit dat dat voor de acht was bedoeld. De bemanning van die boot moedigde de roeisters in de Reiger aan, ook die in de Harp, want Lisa liet dit stukje stuurmanskunst niet aan zich voorbijgaan.
Alle vier de ploegen haalden de finish bij WillemIII zonder in te halen of ingehaald te worden. Toch bleef het spannend, want er moest wel echt worden doorgeroeid. Bij de prijsuitreiking memoreerde Frans Göbel, de voorzitter van het organiserend comité, dat dit de eerste keer was dat er geen heren in vastenbankenwherries meededen, maar alleen de dames in de vastebankenwherrie waren gestart. Een baanrecord voor de dames zat er niet in, dat staat sinds 1996 op 1.11.23, door een paar echte wedstrijdroeisters.
De wedstrijd is de laatste decennia vooral een soort onderlinge wedstrijd voor Amsterdamse verenigingen, vooral in C-materiaal. Het blijkt dat het ook voor roeiers uit de rest van het land leuk is om mee te doen, ook voor jeugdleden. Dat kan natuurlijk in C-boten, in slidingwherries, maar zoals hierboven is beschreven zijn vastebankenwherries natuurlijk het mooiste en het echtste. Wie dat een keer wil doen moet even contact met me opnemen, dan kunnen we een leuke boot uitzoeken en oefenen bij de loods van Het Zeilend Scheehout in Almere.
Bart Schraag
Uitslag